İstanbul-BİA Haber Merkezi 08 Aralık 2015
ÖZGÜRLÜK İÇİN BASIN PROJESİ RAPORU Gazeteciler Cemiyeti: 31 Gazeteci Hapis
Gazeteciler Cemiyeti'nin Özgürlük İçin Basın Projesi kapsamında hazırlanan raporda son bir yılda gazetecilere yönelik artan tutuklama kararlarına dikkat çekildi. TMK ve TCK'da değişiklikler talep edildi.
Ankara'da düzenlenen Özgürlük İçin Basın Projesi'nin İkinci Ulusal Konferansı'nda açıklanan raporda, cezaevlerinde toplam 31 gazetecinin bulunduğu belirtildi.
Raporda son bir yılda tutuklanan gazeteci sayısında ise artış olduğuna dikkat çekilirken, İpek Medya Grubu'na kayyum atanması atanması ve Samanyolu Yayın Grubu'na ait 13 televizyon ve radyonun Türksat'tan çıkarılmasının basın özgürlüğünün yanı sıra yatırım özgürlüğü ve emniyeti açısından sıkıntılı bir sürecin başlangıcı olduğu ifade edildi.
Raporda ne var?
Gazeteciler Cemiyeti’nin Özgürlük İçin Basın Projesi'nin çıktısı olarak hazırlanan 46 sayfalık raporda proje hakkında bilgilerin yanı sıra, yasal durum, medya ve gazeteciliğe dair tespit ile değerlendirmeler de yer alıyor.
Rapor ayrıca hapisteki gazeteciler ile öldürülen gazetecilerin listesine de yer veriyor.
Raporda özetle şu değerlendirmeler yer alıyor:
* İfade ve basın özgürlüğü sadece kabul gören fikirler için geçerli değildir.
* Eleştiriye tahammülsüzlüğü gösteren hakaret davalarındaki artış, eleştirel başlık atan dergilerin toplatılması veya gazete ve TV’lere yaşama hakkı tanınmaması basın ve ifade özgürlüğü açısından gerilemenin boyutunu gösteriyor.
* Yabancı gazetecilerin ajanlıkla suçlanması, gözaltına alınması ve sınırdışı edilmesi, Türkiye’de basına ve basın mensuplarına yönelik baskının sınır ötesi boyutlara ulaştığını açıkça gösteriyor.
* Giderek artmakta olan eleştiriye tahammülsüzlük, trol saldırıları ve iktidar yanlısı yazarların ve gazetecilerin oluşturdukları bezdirme, caydırma saldırıları yüzünden daha birkaç yıl öncesine göre birçok hassas konunun iktidarın düşüncesinden farklı yaklaşımlarla ele alınması imkansızlaşıyor.
* 2015’te yürürlüğe giren iç güvenlik paketiyle getirilen AB standartları gerisindeki düzenlemelerle gazetecilere, yazarlara ve sosyal medya kullanıcılarına karşı açılan ve devam eden ceza davalarında ciddi artış oldu.
* Gazetecilere ve düşünceyi ifade edenlere yönelik sistematik bir gözdağı verme mekanizması var.
Öneriler
* İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hükümlerinin ve bunlarla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yerleşik kararlarının uygulanması gerekir.
* 5651 sayılı kanunda yapılan değişiklikle Başbakana, Bakana yani yürütme organına süreli de olsa internet sitelerini yasaklama yetkisi verilmesi kabule dilemez, derhal değiştirilmeli.
* Terörle Mücadele Kanunu’nun basın ve ifade özgürlüğü ile bağdaşmayan bazı maddeleri gazetecilerin her an terörist suçlamasıyla tutuklanmasına kapı açıyor, bu maddeler değiştirilmeli. Yeni düzenlemede kamu yararı gözetilmeli.
* Kamu görevlileri, siyasi kadrolar ve kendisini kamunun beğeni ve değerlendirmesine sunmuş kişiler hakkındaki yazı ve yayınlarda basın mensubuna ispat hakkı sınırsız olmalı ve Anayasa hükmü uygulanmalı. Bu kişilerin özel hayatı kavramının sınırları daraltılmalı.
* Kamu yararı olduğu durumlarda haber karartılmamalı, yayın yasağı getirilmemeli. Yayın yasağı karar yetkisi mahkemelerce Anayasa hükmü dikkate alınmadan kullanıldığından, hangi hallerde yargılamanın gizli olacağı TCK da açıkça sıralanmalı.
* Güvenlik güçlerinin yetkileri sınırlandırılmalı ve “makul şüphe” unsuru eski kanundaki gibi “kuvvetli şüphe” haline getirilmeli.
* Gazetecilerin görev yapması ve can güvenliği güvence altına alınmalı.
* Gazeteciler siyasi iktidarda bağımsız sendikalarda örgütlenmeli.
Raporun tam metnine şuradan ulaşabilirsiniz. (EA)
Hapisteki Gazeteciler
Gazeteciler Cemiyeti’nin raporundaki mahpus gazeteciler şöyle:
Ali Konar, Azadiya Welat,
Cengiz Doğan, Azadiya Welat
Cüneyt Hacıoğlu, DİHA
Ensar Tunca, Azadiya Welat
Erdal Süsem, Eylül Dergisi
Erol Zavar, Odak Dergisi
Faysal Tunç, DİHA
Ferhat Çiftçi, Azadiya Welat
Gültekin Avcı, Bugün
Hamit Duman (Dilbahar), Azadiya Welat
Hatice Duman, Atılım
Hidayet Karaca, Samanyolu Yayın Grubu
Kamuran Sunbat, DİHA
Kenan Karavil, Radyo Dünya
Mehmet Baransu, Taraf
Mikail Barut, Özgür Halk Dergisi
Miktat Algül, Mezitli FM
Mustafa Gök, Ekmek ve Adalet Dergisi
Nuri Yeşil, Azadiya Welat
Ömer Gül, DİHA
Sami Tunca, Mücadele Birliği Dergisi
Sevcan Atak, Özgür Halk Dergisi
Seyithan Akyüz, Azadiya Welat
Şahabettin Demir, DİHA
Tahsin Sağaltıcı, Yürüyüş
Ufuk Erhan, Gelecek
Muhammed Resul, Vice News
Cevheri Güven, Nokta
Murat Çapan, Nokta
Can Dündar, Cumhuriyet
Erdem Gül, Cumhuriyet,
- 2 gösterim