İşkence iddialarına "Sözde" denetim!

“İnsanların temel haklarından yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi ve işkence ile kötü muameleyle etkin mücadele” için kurulan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun (TİHEK), inceleme yapacağı kurumlara önceden haber verdiği ortaya çıktı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin BİMER aracılığı ile yönelttiği TİHEK’in işleyişine yönelik sorulara skandal yanıtlar geldi. İşkencenin önlenmesi, hak ihlallerinin tespit edilmesi, kişilerin yasal haklarını etkin kullanıp kullanamadığının belirlenmesi için çalışan kurumun işleyişi hakkında sorular soran İlgezdi’ye İnsan Hakları ve Eşitlik Uzman Yardımcısı imzasıyla yanıt geldi.

***

Yanıtta yer alan bilgilere göre, TİHEK’e 2016 yılından, 24 Kasım 2017’ye kadar toplam 369 başvuru yapıldı. Başvuruların 98’i ayrımcılık, 120’si işkence, 151’i ise genel insan hakları ihlali iddialarını içerdi. 24 Kasım 2017’den 26 Şubat 2018’e kadar ise kuruma 169 başvurunun daha yapıldığı bildirildi ancak konularına ilişkin bilgi verilmedi.

TİHEK’in denetleme mekanizmasına ilişkin sorulara verilen yanıt ise skandalı ortaya çıkardı. İşkenceyi ve kötü muameleyi araştırmakla yükümlü kuruluşun, hakkında çeşitli iddialar bulunan kurumları incelemeye gitmeden önce “haber verdiği” ifade edildi.



Kurum tarafından bugüne kadar Trabzon E Tipi, Rize L Tipi Cezaevleri’ne, Trabzon Araklı Açık Ceza İnfaz Kurumu’na, Ataköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Merkezi’ne, Çankaya İlçe Emniyet Müdürlüğü Nezarethanesi’ne, Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’ne, Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği’ne, Kilis Öncüpınar Geçici Barınma Merkezi’ne ve Hatay Boynuyoğun Geçici Barınma Merkezi’ne “haberli” ziyaretlerde bulunulduğu ifade edildi. Cevapta, kurumun yalnızca Antalya Gazipaşa İlçe Emniyet Müdürlüğü Nezarethanesi’ni “habersiz” ziyaret ettiği belirtildi.



‘Özgür olmayan ülke olduk’

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan CHP’li İlgezdi, TİHEK’in kurulduğu yıl, Dünya Özgürlükler Raporu’nda ‘kısmen özgür’ olan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye’nin, 2017 sonu itibarıyla ‘özgür olmayan ülkeler’ kategorisine gerilediğini hatırlattı. İlgezdi, şunları söyledi: “OHAL ile birlikte cezaevleri nüfusu 230 bine dayandı. Mahpus sayısında yaşanan yüzde 288’lik artışla Türkiye tarihinin en yüksek mahkûm sayısına ulaşıldığını görüyoruz. Tablo bu olunca Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, insan haklarını koruyacak, ayrımcılıkla mücadele edecek, işkence ve kötü muameleye karşı ulusal önleme mekanizması haline dönüştürülmelidir.”

Kaynak: Birgün gazetesi